Slaafse nabootsing  

In het proefschrift onderzoekt Torenbosch de vraag of de Nederlandse slaafse nabootsingsleer in strijd is met het Europese modellenrecht, het Europese merkenrecht, de Richtlijn Oneerlijke Handelspraktijken, het recht van het vrij verkeer van goederen (artikel 34 VWEU), artikel 2 lid 1 van de Overeenkomst inzake handelsaspecten van de intellectuele eigendom en/of artikel 10bis lid 3 onder 1 van het Unieverdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom. Het proefschrift bevat een uitputtende bespreking van het relevante Europese recht, de Nederlandse slaafse nabootsingsleer en de verenigbaarheid van de slaafse nabootsingsleer met het Europese recht.

De verdediging vindt plaats in de Senaatszaal van het Academiegebouw van de universiteit Utrecht. Geïnteresseerden zijn van harte uitgenodigd om deze gebeurtenis bij te wonen. Vanwege het beperkt aantal fysieke plekken in de Senaatzaal, moet worden bijgehouden wie komt. Daarom geldt dat wanneer je de verdediging wilt bijwonen, je jouw aanwezigheid kan doorgeven via j.r.torenbosch@uu.nl. 

De verdediging zal op 27 oktober ook te volgen zijn via een livestream. Geïnteresseerden die de verdediging willen volgen via de livestream, kunnen dit ook aangeven via j.r.torenbosch@uu.nl.

Interesse om het proefschrift zelf te lezen? Vanaf vandaag kunt u een pre-order plaatsen via deze pagina.

Vzr. Rb. Den Haag 16 september 2025, IEF 22933; ECLI:NL:RBDHA:2025:17010 (PMC tegen RME). Promotion Care (hierna: PMC) wil met dit kort geding dat RME Solutions (hierna: RME) per direct stopt met het schenden van auteursrechten, de merk- en handelsnaamrechten van PMC. PMC houdt zich bezig met het ontwerpen, ontwikkelen en verhandelen van bedrijfswageninrichtingen. Klanten kiezen uit een aantal standaarden, op basis daarvan ontwerpt PMC een inrchting op maat. PMC is houder van twee Benelux merken (waaronder het woordmerk 'Transportainer'). RME is in mei 2023 opgericht en houdt zich bezig met het vervaardigen van werkplaatsinrichtingen en het vervaardigen van de inrichting van bedrijfswagens. PMC heeft RME op 30 december 2024 gesommeerd de inbreuk op haar intellectuele eigendomsrechten te staken en gestaakt te houden. Volgens PMC maakt RME met het aanbieden van haar bedrijfswageninrichtingen en onderdelen daarvan inbreuk op de auteursrechten van PMC. Mocht er geen sprake zijn van auteursrechtelijke bescherming, dan is sprake van onrechtmatige slaafse nabootsing van de bedrijfswageninrichtingen van PMC door RME. Daarnaast maakt RME inbreuk op de merkrechten en handelsnaamrechten van PMC door het teken ‘Transportainer’ te gebruiken in haar Google-advertenties. 

Vzr. Rb. Den Haag 26 juni 2025, ECLI:NL:RBDHA:2025:12705 (SeeYou tegen gedaagde). See You B.V. ontwerpt en verkoopt gepersonaliseerde gedenksieraden, waarin bijvoorbeeld as, moedermelk of vingerafdrukken zijn verwerkt. [gedaagde] B.V. verkoopt eveneens gedenksieraden, deels van eigen ontwerp, deels ingekocht, en is tot augustus 2024 wederverkoper van SeeYou. Nadat die commerciële relatie is beëindigd, biedt [gedaagde] soortgelijke sieraden aan. Daarop vordert SeeYou in kort geding een verbod op auteursrechtinbreuk en slaafse nabootsing van haar gepersonaliseerde gedenksieraden door [gedaagde], alsmede nevenvorderingen strekkende tot opgave, rectificatie, oplegging van dwangsommen en een proceskostenveroordeling ex art. 1019h Rv. SeeYou stelt dat haar sieraden nieuw en oorspronkelijk zijn, met een eigen gezicht in de markt, en dat [gedaagde] met vrijwel identieke sieraden een inbreuk pleegt en onrechtmatig handelt.

Vzr. Rb. Zeeland-West-Brabant 6 juni 2025, IEF 22820; ECLI:NL:RBZWB:2025:4513 (Eiseres tegen gedaagde). Mevrouw [naam] heeft onder de handelsnaam [eiseres] een eenmanszaak gedreven en in 2021 een luiertas op de markt gebracht (hierna: [tas eiseres]). in 2025 is deze eenmanszaak overgegaan in een besloten vennootschap onder dezelfde naam. Gedaagde heeft in december 2024 op haar website eveneens een luiertas gelanceerd (hierna: [tas gedaagde]). Eiseres stelt auteursrechthebbende te zijn op de [tas eiseres] en dat gedaagde hierop inbreuk maakt, dan wel dit ontwerp slaafs nabootst. Daarom vordert eiseres onder andere een breed stakingsbevel, een rectificatieplicht en een meldingsplicht aan professionele afnemers met het verzoek tot terugzending van de inbreukmakende tassen. Gedaagde betwist dat [naam] de ontwerper van de tas is, dat eiseres auteursrechthebbende is, dat de [tas eiseres] auteursrechtelijk beschermd is en dat er sprake is van inbreuk of slaafse nabootsing. De voorzieningenrechter gaat aan het argument van gedaagde dat eiseres niet de maker is voorbij. Het is namelijk voldoende aannemelijk dat [naam] de maker is. In de stukken en op de mondelinge behandeling heeft [naam] uitgelegd hoe het ontwerpproces is verlopen. 

Vzr. Rb. Noord-Holland 11 juli 2025, IEF 22808; ECLI:NL:RBNHO:2025:7907 (Comforta tegen Shoes4All c.s.). Comforta heeft vier pantoffelmodellen op de markt gebracht. Shoes4All en Heson (hierna samen: Shoes4All c.s.) zijn actief op dezelfde markt. Comforta stelt dat op de websites en in de winkels van het Duitse Eco Schuhe en het Zwitserse Tschümperlin sloffen van Shoes4All worden aangeboden die haar modellen kopiëren. In dit kort geding vordert zij primair staking van de vermeende inbreuk op haar auteursrechten op vier pantoffels en subsidiair staking van slaafse nabootsing van drie van haar pantoffels. Volgens Comforta zijn de modellen auteursrechtelijk beschermd, omdat het eigen, oorspronkelijke creaties zijn die de persoonlijkheid van de ontwerper weerspiegelen. De rechten zouden haar op grond van art. 8 Aw toekomen, aangezien in de catalogi van 2016 t/m 2024 ‘Comforta’ als maker is vermeld. Shoes4All c.s. zouden inbreuk maken op de auteursrechten op modellen 1 t/m 4, dan wel slaafse nabootsingen verhandelen van modellen 2, 3 en 4. Als verweer stellen zij dat de ontwerpen te gangbaar, basaal en generiek zijn voor auteursrechtelijke bescherming. Bovendien zouden hun modellen voldoende afwijken en een andere totaalindruk wekken. Ook zou geen sprake zijn van een eigen gezicht op de markt.

Rb. Den Haag 16 april 2025, IEF 22661; ECLI:NL:RBDHA:2025:6146 (Eiser tegen gedaagde). Eiser, sinds 1995 actief in de handel van gezondheidsproducten, ontwierp rond 2000 de Biosensor: een energetisch meetinstrument waarmee gebruikers (onbewuste) emoties kunnen waarnemen en leren met die emoties om te gaan. Gedaagde is een spiritueel opleidingsinstituut dat onder meer de workshop ‘biotensor’ verzorgt, waarbij deelnemers een biotensor kunnen aanschaffen. Tot 2022 verkocht gedaagde uitsluitend de Biosensor van eiser. Daarna ontwikkelde zij haar eigen model (de Biotensor I) en bracht deze op de markt. Eiser verzocht gedaagde de verkoop van de Biotensor I te staken. Eerst weigerde gedaagde dit, omdat zij deze is gaan ontwikkelen met ander materiaal en aangepaste uitvoering wegens klachten op de Biosensor van eiser. Nadat eiser aankondigde een kort geding te starten, ondertekende gedaagde een onthoudingsverklaring waarin zij bevestigde de verkoop van de Biotensor I te staken op straffe van een boete. Een jaar later bracht gedaagde een nieuwe versie uit: de Biotensor II. Gedaagde betwist dat daarmee sprake is van auteursrechtinbreuken of slaafse nabootsing, en dat zij daardoor geen boete is verschuldigd op grond van de onthoudingsverklaring.

Vzr. Rb. Amsterdam 23 december 2024, IEF 22610; ECLI:NL:RBAMS:2024:8763 (Ølåf tegen Tøte). Ølåf is een kledingmerk en een van haar producten is een draagtas, ook wel een totebag genoemd. Tøte verkoopt uitsluitend dit soort draagtassen. Doordat de tassen op elkaar lijken heeft Ølåf Tøte gesommeerd om elke inbreuk op de intellectuele eigendomsrechten van Ølåf, dan wel ieder ander onrechtmatig handelen jegens Ølåf te staken. Tøte betwist de stelling van Ølåf, die gebaseerd is op het auteursrecht, slaafse nabootsing en merkinbreuk. Voor de voorzieningenrechter vordert Ølåf nu dat Tøte oplegging van een bevel tot staking van haar handelspraktijken. Ølåf legt aan de vordering ten grondslag dat de draagtas van Tøte te veel lijkt op haar draagtas. Tøte heeft volgens Ølåf een groot aantal elementen overgenomen. Dit maakt dat de draagtas van Tøte een look-a-like is. Omdat de draagtassen te veel op elkaar lijken is sprake van een misleidende handelspraktijk (artikel 6:193c lid 2 onder a BW) en slaafse nabootsing (onrechtmatige daad 6:162 BW), aldus Ølåf. Tøte betwist dat de elementen die Ølåf aandraagt overeenkomen. Van verwarring en misleiding is geen sprake. Daarom is het geen oneerlijke handelspraktijk en ook geen slaafse nabootsing. Bovendien heeft de draagtas van Ølåf volgens Tøte geen eigen gezicht op de markt. 

Rb. Gelderland 25 oktober 2022, IEF 22446; ECLI:NL:RBGEL:2022:7602 (Unitra tegen Verhuis de Vleermuis). Unitura exploiteert een onderneming in het leveren van producten en diensten voor de migratie van gebouwbewonende diersoorten. Ter exploitatie hiervan brengt zij diverse ‘natuurinclusieve’ producten op de markt, waaronder uitganginrichtingen voor vleermuizen, waar deze zaak over gaat. Deze uitganginrichting heet de Exclusion Flap, die is ingeschreven als model bij het BBIE. De bestuurders van Ab Ovo en VMG zijn samen bestuurders van Advise-R. Advise-R heeft tweemaal Exclusion Flaps bij Unitura besteld. In 2022 hebben de twee bestuurders, samen met gedaagde sub 4, Verhuis de Vleermuis opgericht. Sinds 2022 heeft deze via haar website de VDV-Flap verkocht, een uitganginrichting voor vleermuizen. Unitura stelt dat Verhuis de Vleermuis met de VDV-Flap inbreuk maakt op haar modelrechten. Verhuis de Vleermuis stelt dat de Exclusion Flap niet voor bescherming in aanmerking komt, omdat het ontwerp is ingegeven door de technische of functionele kenmerken van uitganginrichtingen voor vleermuizen.

Rb. Gelderland 22 augustus 2023, IEF 22447; ECLI:NL:RBGEL:2023:7484 (Confetti tegen Gedaagde). Confetti is een Turkse stoffenleverancier die de stoffen die zij levert deels zelf ontwerpt en deels uitbesteedt. Het patroon waar het in deze zaak over gaat, heeft zij zelf ontworpen en het is door een Nederlandse textielgroothandel op de markt gebracht. Gedaagde exploiteert een onderneming op het gebied van ontwerp en verkoop van kleding; zij levert kleding en produceert stoffen. Voor haar nieuwe collectie heeft zij diverse leveranciers en printhuizen bezocht, waarna een van deze printhuizen een patroon voor haar heeft ontworpen. Dit patroon heeft zij gebruikt voor een blouse in haar nieuwe collectie. Confetti is van oordeel dat het ontwerp van het patroon van de blouse inbreuk maakt op haar auteursrecht dan wel sprake is van slaafse nabootsing. Hierdoor vordert Confetti staking van de inbreuk. Gedaagde stelt dat Confetti onvoldoende duidelijk heeft gemaakt welk patroon auteursrechtelijke bescherming geniet en dat Confetti ook geen auteursrechthebbende is. Daarnaast betwist zij of de maker van het patroon dit wel echt heeft ontworpen. Ook stelt gedaagde dat zij geen inbreuk heeft gemaakt op het auteursrecht, zelfs als dit wordt vastgesteld.

Rb. Gelderland 30 oktober 2024, IEF 22402; ECLI:NL:RBGEL:2024:7548 (EBS tegen Gedaagden) EBS is een onderneming die zich bezighoudt met de ontwikkeling en productie van bouwmaterialen. Zij biedt onder andere een combi-dakvoetprofiel aan. Dit heeft zij ingeschreven als model bij het BBIE. De gedaagden bestaan uit meerdere ondernemingen in de bouw- en industriesector, die onder andere vergelijkbare dakvoetprofielen produceren en leveren. EBS heeft een sommatiebrief aan de gedaagden gestuurd met de mededeling dat zij door de productie en verkoop van de dakvoetprofielen inbreuk maken op de Benelux-modelinschrijving, het niet-geregistreerde gemeenschapsmodel en het auteursrecht van EBS op haar dakvoetprofiel. De gedaagden hebben EBS geïnformeerd dat er volgens hen geen sprake is van een geldig modelrecht of auteursrecht. EBS vordert in kort geding staking van het produceren en verhandelen van de dakvoetprofielen, omdat dit volgens haar een inbreuk vormt op haar modelrechten, auteursrechten en er sprake is van slaafse nabootsing.