Naburige rechten  

Rechtbank Overijssel 8 april 2025, IEF 22652; ECLI:NL:RBOVE:2025:2179 (Sena tegen gedaagden). Gedaagde exploiteert een Chinees restaurant waar zij muziek afspeelt zonder licentie van Sena. Op 27 maart 2024 heeft een relatiemanager namens Sena het restaurant van gedaagde bezocht en geconstateerd dat daar muziek werd afgespeeld. Naar aanleiding hiervan heeft Sena een factuur gestuurd met vervolgens drie aanmaningen. In deze zaak draait het om de vraag of gedaagde een billijke vergoeding aan Sena moet betalen voor het afspelen van muziek in haar restaurant. Sena vordert in een voorlopige voorziening een verbod voor het afspelen van de muziek gedurende het proces voor zover zij daar geen licentie voor heeft. In de hoofdzaak vordert Sena naast een verbod op het afspelen van muziek zonder licentie ook een vergoeding. De rechtbank wijst de vordering in de voorlopige voorziening af en beslist direct op de vordering in de hoofdzaak.

HvJ EU 14 november 2024, IEF 22389, IEFbe 3831; ECLI:EU:C:2024:951 (Reprobel tegen Copaco). Reprobel is een collectieve beheersorganisatie voor de rechten van auteurs en uitgevers die door de Belgische Staat is belast met de inning en verdeling van de vergoeding ter billijke compensatie van auteurs en uitgevers. Copaco weigert Reprobel de bedragen te betalen die zij verschuldigd is. Volgens Copaco heeft artikel 5, lid 2, onder a) en b), van richtlijn 2001/29 directe werking en kan het hierdoor worden ingeroepen tegen Reprobel, waardoor Copaco de bedragen niet hoeft te betalen. Als distributeur van IT-producten voor ondernemingen en consumenten verkoopt Copaco namelijk ook reproductieapparatuur, zoals fotokopieerapparaten en scanners. Tot eind 2016 was zij Reprobel om die reden forfaitaire vergoedingen verschuldigd voor de reproductie van door auteursrechten of naburige rechten beschermde werken. Reprobel betwist het standpunt van Copaco door erop te wijzen dat lidstaten zelf bevoegd zijn om deze bepalingen vast te stellen en de compensatie te bepalen. Daarnaast stelt Reprobel dat deze richtlijn niet van toepassing is op haar, omdat zij een privaatrechtelijke vereniging is. Hierdoor heeft de ondernemingsrechtbank Gent de behandeling van de zaak geschorst en het Hof van Justitie verzocht om een prejudiciële beslissing over deze vragen te nemen.

Conclusie A-G HvJ EU 24 oktober 2024, IEF 22336; IEFbe 3815; ECLI:EU:C:2024:923 (ONB) Na mislukte onderhandelingen over de naburige rechten van BNO-muzikanten besloot de Belgische overheid de kwestie via regelgeving te regelen. Ook consultatie over deze regelgeving faalde, wat leidde tot een memorandum van onenigheid op 12 mei 2021. Op 1 juni 2021 nam de Belgische staat de betwiste wet aan, die op 4 juni 2021 in werking trad. De betrokkenen vroegen de Raad van State om de wet te vernietigen, onder andere vanwege mogelijke schending van Richtlijn 2019/790. De A-G concludeert dat deze Belgische wetgeving in strijd is met de EU-richtlijnen 2001/29, 2006/115 en 2019/790.

Hof Amsterdam 15 oktober 2024, IEF 22308 (SI Music tegen gedaagde) Deze zaak betreft het eindvonnis in een geding tussen SI Music tegen gedaagde. S.I. Music vorderde in eerste aanleg de nakoming van een arbeidsovereenkomst, waarin wordt gesteld dat gedaagde toekomstige ROA-gelden zou doorbetalen aan SI Music. Daarnaast vorderde SI Music betaling van een contractuele boete, vanwege de niet-nakoming van de arbeidsovereenkomst. Dit is in eerste instantie toegewezen, waarop de gedaagde hoger beroep heeft ingesteld. Vervolgens heeft het hof in een tussenarrest geoordeeld dat de ROA-gelden bij helfte aan SI Music zouden toekomen en bij helfte aan de gedaagde. De gedaagde stelt echter dat wegens een terugbetalingsverplichting jegens Buma/Stemra, de arbeidsovereenkomst door de gedaagde niet meer nagekomen kan worden. De gedaagde kan hierdoor ook niet voldoen aan wat in het tussenarrest is besloten.

Rb. Rotterdam 4 september 2024, IEF 22247; C/10/669363 / HA ZA 23-1021 (Sena tegen Revolt c.s.). Sena is belast met de inning van vergoedingen voor het openbaar maken van muziek op grond van artikel 7 Wet op de naburige rechten (WNR). Revolt c.s. organiseren dance-evenementen en dienen hiervoor een billijke vergoeding te betalen aan Sena. In 2018 zijn er afspraken gemaakt na een eerdere procedure, waarin Revolt c.s. de openstaande vergoeding zou betalen en een registeraccountant de opgaven zou controleren. In maart 2023 werd een vaststellingsovereenkomst gesloten, waarin Revolt c.s. zich onder meer verplichtten tot tijdige betaling van vergoedingen en het doen van voorlopige en definitieve opgaven. Sena vordert in conventie dat Revolt c.s. gehouden worden aan de verplichtingen uit de vaststellingsovereenkomst, waaronder het tijdig doen van opgaven en betalingen, op straffe van dwangsommen. Ook vordert Sena een verbod op het gebruik van muziek zolang de vergoedingen niet zijn voldaan. Sena stelt dat Revolt c.s. structureel in gebreke blijft bij het naleven van deze afspraken en dat er een voortdurende dreiging van inbreuk op de naburige rechten bestaat. In reconventie vorderen Revolt c.s. een verklaring voor recht dat zij per 7 februari 2024 niets meer verschuldigd zijn aan Sena, omdat zij de openstaande vergoedingen hebben voldaan.

Rb. Midden-Nederland 24 juli 2024, IEF 22161; ECLI:NL:RBMNE:2024:4323 (Stichting Sena tegen Ziggo). Het hier onderhavige geschil tussen Sena en Ziggo is ontstaan door het Atresmedia-arrest van het Hof. Daarin wordt artikel 8 VLN-richtlijn zo uitgelegd dat de genoemde vergoedingsplicht niet geldt bij de openbaarmaking van een synchronisatie (tv-programma waarin fonogrammen zijn verwerkt), omdat in dat geval niet langer sprake is van enkel een fonogram. In dat kader heeft Ziggo de tussen haar en Sena vastgelegde overeenkomst voor de betaling voor de doorgifte van programma´s van buitenlandse omroepen waarin fonogrammen zijn verwerkt, per 1 april 2022 opgezegd. Sena stelt primair dat het Atresmedia-arrest geen gevolgen heeft voor artikel 7 WNR, gelet op het feit dat artikel 8 VLN-richtlijn minimumharmonisatie betreft en de Nederlandse wetgever heeft bedoeld dat ook de combinatie van beeld en geluid onder het reproductiebegrip valt. Subsidiair stelt zij dat de vergoedingsplicht van kabelexploitanten als Ziggo nog steeds zou volgen uit artikel 2 en 6 WNR.

Conclusie A-G HvJ EU 6 juni 2024, IEF 22100; IEFbe 3748; C‑230/33 ECLI:EU:C:2024:463 (Copaco) Copaco distribueert IT-apparatuur aan ondernemingen en consumenten, waarnder kopieerapparatuur, zoals kopieermachines en scanners. Daarover was zij reprografievergoeding verschuldigd. Copaco heeft geweigerd om de facturen te voldoen die Reprobel aan haar heeft uitgereikt op grond van haar aangiften voor het tijdvak van november 2015 tot en met december 2016 omdat uit het arrest Hewlett-Packard Belgium bleek dat het Belgische stelsel tot invoering van de reprografievergoeding in het betreffende tijdvak onverenigbaar was met het Unierecht [IEF 15411]. Copaco betoogt dat art. 5 lid 2 onder a en b, van richtlijn 2001/29 rechtstreekse werking heeft en dat Reprobel een emanatie van de staat is waartegen deze werking kan worden ingeroepen. Reprobel betwist beide beweringen.

Hof Amsterdam 14 mei, IEF 22079; ECLI:NL:GHAMS:2024:1308 (Appellanten tegen Buma c.s). Deze zaak bij het hof draait om de vraag of de bestuurder van Fresh FM / SCOEZH persoonlijk aansprakelijk gesteld kan worden voor schade die Buma c.s. heeft geleden door zijn handelingen als (indirect) bestuurder van de Stichting Commerciële Omroep Exploitatie ZH (SCOEZH). Het gaat om het openbaarmaken van Buma-repetoire. De rechtbank heeft eerder geoordeeld dat de bestuurder aansprakelijk was voor de schade [zie IEF 19334], maar dit oordeel is nu door het hof terugverwezen voor nadere beoordeling. Fresh FM c.s. stelt dat het oordeel over de aansprakelijkheid voorbarig was omdat de exacte hoogte van de vorderingen van Buma c.s. op SCOEZH nog niet vaststond. Het hof heeft deze argumenten in overweging genomen en besloten dat verdere vaststelling van de vorderingen noodzakelijk is. Hoewel het hof het inbreukverbod tegen de bestuurder van Fresh FM / SCOEZH bevestigt, acht het hof het noodzakelijk om eerst de exacte hoogte van de vorderingen van Buma c.s. vast te stellen voordat een definitief oordeel over de aansprakelijkheid kan worden gegeven. Dit komt doordat Fresh FM c.s. een aanbod hadden gedaan aan Buma en Sena om 100.000 euro te betalen voor de openstaande vorderingen, wat door Buma c.s. werd geweigerd. De zaak wordt terugverwezen naar de rechtbank voor verdere behandeling.

Rb. Noord-Holland 14 februari 2024, IEF 22002; ECLI:NL:RBNHO:2024:1174 (Buma en Sena tegen gedaagden). Buma en Sena vorderen dat de kantonrechter gedaagden hoofdelijk veroordeelt tot betaling van een bedrag van € 1.148,85 voor het openbaar maken van muziek als bedoeld in artikel 7 lid 1 Wet op de naburige rechten en artikel 12 Auteurswet. Buma en Sena baseren hun vordering op de gesloten licentieovereenkomsten, waaruit volgt dat gedaagden jaarlijks een vergoeding aan Buma en Sena verschuldigd zijn. Gedaagden zijn, ondanks daartoe te zijn aangemaand, in gebreke met betaling van de vergoeding over de periode van 1 januari 2023 tot en met 30 april 2023. De licentie is naar aanleiding van een opzegging op kortere termijn beëindigd, waardoor voor de periode van 1 mei 2023 tot en met 31 december 2023 een creditnota is verstrekt. Gedaagden hebben niet meer gereageerd op de betalingsherinneringen, wat voor Buma en Sena aanleiding is geweest om ook veroordeling tot betaling van de proceskosten te vorderen. De stelling dat de licentie met terugwerkende kracht per 1 januari 2023 beëindigd kon worden en beëindigd is, is door gedaagden niet onderbouwd. De kantonrechter veroordeelt gedaagden tot betaling voor de periode 1 januari 2023 tot en met 30 april 2023 € 964,39 (de totale hoofdsom van € 2.893,10 – de creditering van € 1.928,71). De proceskosten van € 838,66 komen ook voor rekening van gedaagden.

Moet muziek die met behulp van reeds bestaande creaties en AI-tools gemaakt wordt ook beschermd worden door het auteursrecht en naburige rechten?

Wat zijn de basisprincipes van de AI-Verordening en wat moet een bedrijf regelen als het AI verantwoordelijk wil inzetten?

Komt het monopolie, dat auteursrecht biedt aan maker om te beslissen wie gebruik mag maken van het werk, onder druk te staan door AI-tools?

Aanstaande donderdagmiddag vindt het Hot Tech Congres plaats in DoubleTree Hilton (CS) in Amsterdam en geven wij antwoord op deze en andere actuele en prangende vragen.

Het volledige programma en meer informatie vindt u hier.