Naburige rechten  

Ktr. Rechtbank Rotterdam 17 september 2021, IEF 20442; ECLI:NL:RBROT:2021:12969  (Buma en Sena tegen gedaagde) Het geschil ziet op de vraag of gedaagde door Buma en Sena gevorderde bedragen voor het muziekgebruik over 2020 is verschuldigd. Volgens gedaagde zijn er geen licentieovereenkomsten met Buma en Sena tot stand gekomen. Het bestaan van de overeenkomst voor wat betreft Sena komt niet vast te staan en de vorderingen van Sena worden afgewezen. Gedaagde doet een beroep op artikel 6:258 BW (het leerstuk van de onvoorziene omstandigheden) omdat zijn winkel als gevolg van de coronamaatregelen een groot deel van 2020 gesloten is geweest en hij in die periode geen muziek openbaar heeft gemaakt. Dit beroep treft geen doel. Er is geen sprake van een fundamentele verstoring van het evenwicht van de overeenkomst vanwege een coulance-creditering en het onvoldoende concreet maken van het sluiten van de winkel. De vordering van Buma wordt toegewezen.

HR 12 november 2021 12 november 2021, IEF 20328; ECLI:NL:HR:2021:1668 (Organisatoren tegen Sena) Zie ook de Conclusie P-G [IEF 19986]. Sena is een stichting die de rechten en vergoeding regelt van muziekanten en producenten. Het gaat in deze uitspraak om de vaststelling van de op grond van art. 7 lid 1 WNR bedoelde billijke vergoeding door organisatoren van dance evenementen. De Hoge Raad verwerpt het beroep. Het oordeel van het hof [IEF 18593] dat het redelijk is om uit te gaan van een aandeel Sena-repertoire van 60%, is de uitkomst van een zo goed mogelijke schatting. Er bestaat geen aanleiding tot het stellen van een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie van de Europese Unie. Het hof heeft tot uitgangspunt genomen dat tussen de “ticketprijs” en de “prijs per bezoeker” geen recht evenredig verband bestaat. Dit oordeel is, gelet op het deskundigenbericht van de Geschillencommissie, waarin de “ticketprijs” en de “prijs per bezoeker” los van elkaar worden vastgesteld, niet onjuist of onbegrijpelijk.

Rechtbank Den Haag 20 oktober 2021, IEF 20311; ECLI:NL:RBDHA:2021:11925 (Sena tegen VCR) Tussenvonnis NVCR is een koepelorganisatie van landelijke commerciële radiostations. Sena en NVCR hebben in 2004 een modelovereenkomst opgesteld. Individuele NVCR-leden zijn met Sena individuele overeenkomsten aangegaan gebaseerd op deze modelovereenkomst. De modelovereenkomst is na 2005 steeds stilzwijgend verlengd. In 2011 heeft Sena NVCR laten weten dat de overeenkomst wat haar betreft dient te worden herzien vanwege nieuwe toevoegingen aan het media-aanbod en het feit dat tarieven en kortingsstructuren sinds 2003 niet meer zijn gewijzigd.

HR Conclusie P-G 23 april 2021, IEF 19986; ECLI:NL:PHR:2021:420 (Organisatoren tegen Sena) Deze zaak gaat over de billijke vergoeding voor het openbaar maken van fonogrammen op dance evenementen. In cassatieberoep bestrijden de organisatoren de vaststelling van een apart tarief voor dance evenementen, het gebruik van de recette als grondslag, het ontbreken van een correctie voor niet-muziekgerelateerde kosten, het tarief per bezoeker, het percentage Sena-repertoire en de gemiddelde ticketprijs. De procureur-generaal concludeert dat uit Europese rechtspraak (o.a. SABAM/Weareone) volgt, dat het hanteren van een aan de omzet of inkomsten gerelateerd tarief een normale wijze van exploitatie van IE-rechten voor muziek is. Dit heeft Sena ook voldoende onderbouwd. Op een punt treft de klacht van organisatoren wel doel, maar daarin kan de Hoge Raad volgens de P-G zelf voorzien. 

Onlangs heeft Pictoright een richtlijn over Appropriation Art gelanceerd. Pictoright neemt hierin het standpunt in dat ontleningskunst onder bepaalde voorwaarden moet kunnen, ook al kan gezegd worden dat dat dit strikt gezien niet altijd met de letter van de wet strookt. In de eerste Pictoright online special wordt de richtlijn vanuit verschillende invalshoeken belicht door o.a. interviews met Bart Rutten, Stef van Gompel en Ilvy Njiokiktjien

Mag het nou wel of niet, werk van anderen gebruiken voor een eigen kunstwerk? Andy Warhol deed het, Jeff Koons doet het nog steeds – en met hem vele anderen. Dat leidt regelmatig tot hoogoplopende geschillen, die tot in de rechtbank worden uitgevochten.

HR 23 april 2021, IEF 19937; 19/04192 (De Organistoren tegen Sena) Deze zaak gaat over de billijke vergoeding voor het openbaar maken van fonogrammen op dance evenementen. Het hof heeft de billijke vergoeding vastgesteld op een percentage van de recette, afhankelijk van de ticketprijs per dance evenement. In het twaalf onderdelen tellende cassatieberoep bestrijden de Organisatoren de vaststelling van een apart tarief voor dance evenementen, het gebruik van de recette als grondslag, het ontbreken van een correctie voor niet-muziekgerelateerde kosten, het tarief per bezoeker, het percentage Sena-repertoire en de gemiddelde ticketprijs. Naar het oordeel van A-G Van Peursem falen de eerst elf onderdelen. Onderdeel 12 betoogt echter volgens hem terecht dat het hof had moeten nagaan of de bijstelling van de gemiddelde ticketprijs ook gevolgen heeft voor het tarief per bezoeker.

Syb Terpstra (bureau Brandeis), noot onder HvJ EU 18 november 2020, zaak C147/19, ECLI:EU:C:2020:935 (Atresmedia) [IEF 19610] en [IEFbe 3152], gepubliceerd in IER 2021/6.
Inleiding
1. Een geluidsopname verliest zijn status als fonogram zodra die met toestemming van de naburig rechthebbenden is samengevoegd met beeld. Degene die het samengevoegde audiovisuele werk vervolgens openbaar maakt, hoeft daarvoor niet de in art. 8 lid 2 Verhuurrichtlijn genoemde billijke vergoeding te betalen.
2. Dit is in twee zinnen de uitkomst van het Atresmedia-arrestvan het Europese Hof van Justitie. Die uitkomst is verstrekkend voor de zogenaamde syncpraktijk. Voordat ik het arrest en de gevolgen daarvan bespreek, leg ik eerst in een notendop uit wat syncing is.
Lees verder.

HvJ EU Conclusie A-G 10 maart 2021, IEF 19838, IT 3449, ECLI:EU:C:2021:193 (Top System tegen Belgische Staat) Top System, een ontwikkelaar van computerprogramma's, werkt al verscheidene jaren samen met de Belgische openbare instelling Selor. Zij hebben meerdere digitale toepassingen met elkaar ontwikkeld. Desondanks is er in 2009 tussen partijen een geschil ontstaan omdat Top System van mening was dat Selor - en daarmee ook de Belgische Staat - inbreuk had gemaakt op de exclusieve rechten die zij op een programma had omdat Selor de software hiervan had gedecompileerd. Het Brusselse Hof van beroep heeft naar aanleiding van deze kwestie twee prejudiciële vragen gesteld aan het HvJ EU om meer duidelijkheid te krijgen over in hoeverre het decompileren van een computerprogramma is toegestaan onder Europees auteursrecht. A-G Szpunar formuleert als reactie op de vragen dat dit is toegestaan wanneer dat noodzakelijk is om fouten te verbeteren die de werking van het programma beïnvloeden.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 9 maart 2021, IEF 19829, ECLI:NL:RBAMS:2021:1041 (Eisers tegen Centertainment) Eisers zijn lid van een internationaal bekende band die muziek maakt in de stijl van symfonische rock en/of gothic. Zij hadden een exploitatieovereenkomst gesloten met een platenlabel met betrekking tot hun muziek. Uiteindelijk nam het label Centertainment de plaats in van deze contractspartij. Centertainment zou eigenaar zijn van hun producties, eisers zouden op hun beurt hiervoor de inkomsten ontvangen. Centertainment heeft echter sinds 2014 niets aan eisers uitgekeerd, ondanks meerdere verzoeken en reminders te hebben ontvangen. Hierop besloot de advocaat van eisers in oktober 2020 de overeenkomst buitengerechtelijk te ontbinden. Centertainment betwist daartegenover de rechtsgeldigheid van deze ontbinding. De voorzieningenrechter verwerpt het verweer van Centertainment en beveelt haar tot het verlenen van medewerking aan de overdracht van de naburige rechten. Opmerkelijk is wel dat zij hierbij ook verklaart dat eisers de master rechten van het label online mogen gebruiken, terwijl Centertainment hiervan eigenaar blijft (sub 6.4.).

HvJ EU 18 november 2020, IEF 19610, IEFbe 3152; ECLI:EU:C:2020:935 (Atresmedia tegen AGEDI en AIE) Naburige rechten. Prejudiciële verwijzing. Atresmedia heeft meerdere televisiezenders. Op deze zenders worden audiovisuele werken uitgezonden waarin fonogrammen zijn opgenomen. AGEDI en AIE zijn entiteiten die respectievelijk de intellectuele eigendomsrechten van producenten van fonogrammen en die van uitvoerende kunstenaars beheren. In 2010 hebben deze entiteiten een vordering ingesteld tot veroordeling van Atresmedia tot betaling van een schadevergoeding wegens de mededeling aan het publiek van voor handelsdoeleinden uitgegeven fonogrammen of van reproducties daarvan. Zij menen dat de door Atresmedia verrichte mededeling aan het publiek van audiovisuele werken recht geeft op de enkele billijke vergoeding waarin de richtlijnen betreffende bepaalde naburige rechten voorzien.