Auteursrecht  

Rechtbank Den Haag 8 mei 2018, IEF 18747, IT 2898; ECLI:NL:RBDHA:2018:16457 (Acacia tegen werknemer) Acacia verwijt verweerder dat hij gebruik heeft gemaakt van gegevens - data, modellen en tools - wetende dat daarop het auteursrecht rust van Alterra. Verweerder had in zijn functie als senior onderzoeker van Acacia mededeling over de auteursrechten van Alterra moeten doen, zodat Acacia toestemming voor gebruik van de gegevens had kunnen verkrijgen of het gebruik ervan had kunnen verbieden. Omdat hij dit heeft nagelaten is hij tekortgeschoten in de verplichtingen die op grond van zijn arbeidsovereenkomst met Acacia golden. Werkgever Acacia verzoekt daarom ontbinding van de arbeidsovereenkomst op grond van artikel 7:686 BW jo. 6:265 BW. Tekortkomingen in de nakoming van de verplichting uit de arbeidsovereenkomst door de werknemer zijn niet zodanig ernstig dat zij de ontbinding rechtvaardigen van de arbeidsovereenkomst.

Rechtbank Gelderland 9 oktober 2019, IEF 18746, IT 2897; ECLI:NL:RBGEL:2019:4427 (ANP tegen Body & Beauty) ANP beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen, met inbegrip van het exploitatierecht en het recht om tegen auteursrechtelijke inbreuken op te treden. De genoemde auteursrechten zijn bij overeenkomst aan ANP overgedragen. Body & Beauty is een uitgeverij in de fitnessbranche en exploiteert het vakblad Body LIFE en de website www.bodylifebenelux.nl. Body & Beauty heeft op haar website een foto van de meidengroep K3 getoond zonder toestemming van de fotograaf en/of rechthebbende. Body & Beauty maakt inbreuk op het auteursrecht, gezien het feit dat zij geen toestemming had om die foto de publiceren en zij geen beroep heeft gedaan op een beperking van het auteursrecht. De vorderingen van ANP tot verwijdering van de foto van de server, schadevergoeding en betaling van de buitengerechtelijke (incasso)kosten worden toegewezen. De verhoging met 50% voor de inbreuk op het zelfbeschikkingsrecht of ter ontmoediging van het plegen van inbreuk op auteursrechten gaat echter te ver, omdat het auteursrecht geen punitief karakter heeft.

Oberster Gerichtshof 28 mei 2019, IEF 18739, IT 2893, IEFbe 2962 (Puls 4 TV tegen YouTube) Via MinBuza. Puls 4 TV exploiteert een Oostenrijkse televisiezender. YouTube is exploitant van het videoplatform www.youtube.com als hostingdienstverlener. YouTube maakt gebruik van “monetarisatie“ (het voorzien van geüploade videos van reclame), indien de gebruiker toestemming geeft. In het onderhavige geschil heeft YouTube de door Puls 4 TV gewraakte video’s steeds onmiddellijk verwijderd nadat zij per aanmaning in kennis was gesteld van de auteursrechtelijke bevoegdheden van Puls 4 TV. Puls 4 TV had YouTube verzocht om staking van het ter beschikking stellen van video’s die door Puls 4 TV geproduceerde audiovisuele werken bevatten. Volgens haar worden inbreuken op haar auteursrecht technisch gefaciliteerd door de monetarisatie van YouTube.

HvJ EU Funke Medien [IEF 18623] en Spiegel Online [IEF 18644]: geen pyrrusoverwinning voor de informatievrijheid

1. Op 29 juli jl. heeft het HvJ EU twee belangrijke auteursrecht arresten gewezen (1).  In die arresten is veel beslist. In deze bijdrage sta ik alleen stil bij het oordeel van het Hof dat het auteursrechtelijke systeem van beperkingen een gesloten systeem is. Maar: hoe gesloten is gesloten?

2. Laat ik beginnen met te zeggen dat ik het oordeel van het Hof betreur. Mijn voorkeur gaat uit naar een open systeem van beperkingen en dat betekent dat ik mij veel meer voel aangesproken door de benadering die de Hoge Raad in zijn Dior/Evora-arrest heeft gevolgd (2).  Het Hof wil van zo’n fair-use-achtig-systeem niets weten omdat (i) een juist evenwicht tussen het auteursrecht en andere grondrechten al in de Auteursrechtrichtlijn (Arl) zelf is gelegen, en (ii) het toelaten van beperkingen die niet onder de in art. 5 Arl uitputtend opgesomde beperkingen vallen, de effectiviteit van de door de Arl tot stand gebrachte harmonisatie van het auteursrecht in gevaar brengt.

Vzr. Rechtbank Amsterdam 10 september 2019, IEF 18733, IT 2890; ECLI:NL:RBAMS:2019:7357 (Nabestaanden tegen BNNVARA) Eiseressen zijn de moeder en halfzus van X, die is neergeschoten door een politieagent in een park. De conclusie van de politie is dat de dood van  X een ‘suicide by cop’ was. Y is documentairemaakster en heeft een documentaire gemaakt waarin zij de dood van X onderzoekt. BNNVARA is van plan de documentaire op 25 september 2019 uit te zenden op televisiezender NPO3. Daarnaast wil BNNVARA de documentaire aanbieden op Uitzending Gemist. De moeder heeft BNNVARA gesommeerd openbaarmaking van de documentaire te staken, onder meer omdat zij geen toestemming heeft gegeven voor het gebruik van door haar verstrekte informatie of voor het gebruik van het portret van X. De vorderingen worden afgewezen. De film is een artistiek portret, uitspraken worden niet gepresenteerd als feiten. Verder is de weergave niet eenzijdig negatief of onnodig kwetsend. Er is geen aantasting in de eer en goede naam van de moeder. Ook is er geen inbreuk op auteursrecht of portretrecht.

Ktr. Rechtbank Amsterdam 10 september 2019, IEF 18732; ECLI:NL:RBNNE:2019:4096 (Hollandse Hoogte tegen Raak) Hollandse Hoogte beheert en exploiteert auteursrechten van fotografen. Deze rechten, waaronder begrepen het exploitatierecht en het recht om op te treden tegen auteursrechtelijke inbreuken, zijn bij licentie overgedragen aan Hollandse Hoogte. Permission Machine is gemachtigd om licenties aan te bieden en te verstrekken. Ook is zij gemachtigd om inbreuken op te sporen en de rechten van Hollandse Hoogte te handhaven. De door Hollandse Hoogte geëxploiteerde beeldbank bevat onder meer de auteursrechtelijk beschermde foto met nummer 17865706. Verweerder Raak is eigenaar van de website www.raaktotaaladvies.nl. Bij brief hebben Hollandse Hoogte en Permission Machine Raak erop gewezen dat de foto gedurende enige tijd op de website heeft gestaan en dat het gebruik van de foto zonder daarvoor toestemming te hebben gekregen van de rechthebbende een auteursrechtinbreuk oplevert. Nu vaststaat dat de foto zichtbaar is (geweest) op de website van Raak, zonder toestemming van Hollandse Hoogte, zonder bewerking en zonder naamsvermelding openbaar is gemaakt, is er sprake van een inbreuk op de auteursrechten. Er is sprake van commercieel gebruik van de foto door Raak.

Het Auteurs- en naburig recht is flink in beweging. Het Europese Parlement nam een nieuwe Richtlijn aan, die de komende twee jaar in de Nederlandse wet geïmplementeerd moet worden. Volgend jaar staat evaluatie van het Auteurscontractenrecht op de agenda. Terwijl ook de Wet Toezicht op Collectief Beheersorganisaties (dat het wettelijk toezicht op onder meer Sena regelt) waarschijnlijk op enkele punten gewijzigd zal gaan worden. Toch blijkt – ook in de disussies over de nieuwe wetgeving – de kennis van het huidige recht bij velen beperkt te zijn, stelt Platform Makers (het samenwerkingsverband van beroepsorganisaties en vakbonden voor auteurs en artiesten).

Vzr. Rechtbank Den Haag 1 oktober 2019, IEF 18723; ECLI:NL:RBDHA:2019:10247 (Eichholtz tegen Mega Wonen) Eichholtz exploiteert een meubelgroothandel. Onderdeel van de collectie zijn de door haar in 2015 ontworpen tafels uit de Connor-serie. Eichholtz is houdster van de Gemeenschapsmodellen op het uiterlijk van de Connor-tafels. Mega Wonen is een eenmanszaak in de verkoop van meubels vanuit zijn woning in Amsterdam, de meubels worden ook te koop aangeboden via Instagram en Facebook. Eichholtz stelt dat Mega Wonen inbreuk maakt op de auteurs- en gemeenschapsrecht op de Connor-tafels dan wel zich schuldig maakt aan slaafse nabootsing door verkoop van tafels via Facebook. Het verweer van Mega Wonen luidt o.a. dat de tafels zijn gekregen in het kader van een ruildeal, mogelijk Connor-tafels betreffen die als door Eichholtz zelf of met haar toestemming op de markt waren gebracht, waardoor er geen sprake is van een inbreuk. Dit wordt onvoldoende aannemelijk geacht. Ook plaatst Mega Wonen vraagtekens bij de originaliteit van de Connor-tafels en stelt dat er al heel veel van dit soort tafels op de markt zijn gebracht, maar onderbouwt dit verder niet. 
Mega Wonen wordt onder meer bevolen om iedere inbreuk op het auteurs- en Gemeenschapsmodelrecht op de Connortafels in alle landen van de EU te staken en gestaakt te houden, waaronder het openbaar maken en verveelvoudigen, dan wel het (doen) fabriceren, aanbieden, verhandelen, importeren, promoten en/of daartoe in voorraad hebben van inbreukmakende tafels.

Ondernemingsrechtbank Antwerpen (afdeling Antwerpen) 29 juli 2019; IEF 18700, IEFbe 2949, IT&R 2877; C-597/19 (M.I.C.M tegen BVBA Telenet) Auteursrecht. Peer-to-peer. Via MinBuza: M.I.C.M is een vennootschap naar het Cypriotisch recht en is houder van bepaalde rechten op pornografische films. Via een bepaald systeem is zij in het bezit van duizenden IP-adressen die verwijzen naar klanten van de verwerende partij, de BVBA Telenet, als internetserviceprovider. Via de connecties waar deze IP-adressen naar verwijzen zouden films uit haar catalogus zijn geüpload, gebruikmakend van het BitTorrent-protocol. M.I.C.M maakt nu aanspraak op de identificatie van deze klanten door Telenet, die zich hier principieel tegen verzet. 

De BitTorrent-technologie bestaat erin dat een bestand in kleine onderdelen ('pieces') wordt gesegmenteerd, die door de gebruiker kunnen worden gedownload en weer tot het oorspronkelijke bestand worden samengesteld. Het uploadproces wordt 'seeding’ genoemd. Zo kan het door vele gebruikers tegelijk worden gedownload. De groep aan downloaders wordt 'swarm' genoemd. Er hoeft dus geen band meer te bestaan tussen de oorspronkelijke seeder en de downloaders. De downloaders worden zelf in de regel seeders: de software is er gewoonlijk standaard zo op ingesteld nu het systeem hiervan afhangt.

Rechtbank Midden-Nederland 2 september 2019, IEF 18699; (Biek tegen FarmCamps) Akoestiekfabriek, waarvan Biek enig aandeelhouder en bestuurder is, en FarmCamps zijn in samenwerking getreden en hebben gezamenlijk ontwerptekeningen gemaakt. Hiervan heeft Akoestiekfabriek vervolgens een prototype gemaakt. Na opzegging van de samenwerking door FarmCamps, heeft FarmCamps met een derde een aangepaste versie - de Barntent - van het prototype geproduceerd en geëxploiteerd. Akoestiekfabriek stelt dat FarmCamps wanprestatie heeft gepleegd en inbreuk heeft gemaakt op de auteursrechten dan wel in strijd heeft gehandeld met hetgeen in het maatschappelijk verkeer betaamd. Het gaat dus om de vraag (i) aan wie de auteursrechten op het definitieve ontwerp toekomen, (ii) of het interieurontwerp auteursrechtelijk is beschermd, en, zo ja, of FarmCamps daarop inbreuk maakt, en (iii) welke afspraken tussen partijen golden in het kader van hun samenwerking. Het is niet gebleken dat Akoestiekfabriek tijdens het creatieve ontwerpproces van het definitieve ontwerp een leidende en beslissende rol had. Daarnaast heeft het interieur van de prototype een andere totaalindruk dan de Barntent. Dit brengt mee dat Akoestiekfabriek noch van de prototype noch van het interieur auteursrechthebbende is. Tevens faalt de vordering op grond van wanprestatie dan wel onrechtmatige daad, aangezien uit de tussen partijen geldende afspraken niet valt af te leiden dat FarmCamps is tekortgeschoten in haar verplichtingen jegens Akoestiekfabriek, hetzij contractueel hetzij in het maatschappelijk verkeer betaamd.